“İhracatta günübirlik değil kalıcı siyaset olmalı”

Nurdoğan ARSLAN ERGÜN

Boya Sanayicileri Derneği (BOSAD) İdare Konseyi Lideri Kenan Baytaş, Türkiye’nin sanayi ve ihracatta günü kurtaracak siyasetler yerine kurumsal, oturmuş prosedürleri olan bir yapıya kavuşturulması gerektiğini söyledi.

Böylece yaşanan düşüncelere nazaran tahlil üretmek yerine makul protokollerle hareket edileceğini lisana getiren Baytaş’a nazaran, bu nedenle üretim, teşvik, ihracat siyasetlerinin yeni baştan oluşturulması gerekiyor.

Baytaş, “Sanayiciler olarak meselelerimizi lisana getiriyoruz o anda tahliller üretiliyor fakat bunların kalıcı hale getirilmesi lazım. Günübirlik tahliller yerine uzun vadeli protokol sistemi kurulması lazım. Ülke olarak bizi ayakta tutacak olan gücümüz ihracat. Bu da değişken siyasetlerle olmaz” dedi. Baytaş, bu manada yeni kabine ve iktisat idaresinden isabetli kararlar beklediklerini söz etti.

45 yıldan fazladır boya bölümünün içinde olan BOSAD’ın yeni Lideri Kenan Baytaş, boya sanayiinin görünümünü kıymetlendirdi: Türk boya endüstrisinin, global standartlardaki üretim kalitesi ile milletlerarası pazarda değerli bir bölgesel güç pozisyonunda olduğunu ve son yıllarda ihracatta değerli bir ivme kazandığını söz eden Baytaş, iç pazarda ise artan fiyatlar nedeniyle tüketimin tonaj bazında düştüğünü belirtti. 2022 yılı sonunda bilhassa inşaat boyaları pazarının tonaj bazında yüzde 8 daralarak 580 bin ton olduğunu kaydeden Baytaş, 2023 yılında da daralmanın devam ettiğini söyledi.

Baytaş, “Değer bazında ise hammadde ithalatına direkt bağlı olan bölümümüzün değişen döviz kurları, navlun fiyatları, global fiyat artışları üzere nedenlerle maliyetlerinin yüksek oranda artışından kaynaklı cirosal olarak artış gösteriyor. 2023 yılında da hem inşaat hem de sanayi boyaları alt pazarları için cirosal olarak pahasının artmaya devam edeceğini, hacim sel daralmanın ise süreceğini varsayım ediyoruz” dedi.

İnşaat boyalarında hacim düştü

Özellikle inşaat boyaları segmentinde 2021 yılında tüm vakitlerin en yüksek hacmi yakalanarak 628 bin tona ulaşıldığını lisana getiren Baytaş, “Sektör, Avrupa dekoratif boyaları pazarında 4’üncü sıraya yükseldi.

Bu Türk boya kesimi ismine epey gurur verici bir muvaffakiyet. 2020 ve 2021 yıllarında yaşanan sektörel büyümenin akabinde bu sene hacimsel olarak global ekonomik konjonktürün de tesiri ile inşaat boya pazarı küçülme trendine girdi” dedi. Baytaş, sanayi boyaları pazarının da 2022 yılını yaklaşık 580 bin ton ile kapattığını belirtti.

Avrupa’nın 5’inci büyük üreticisi

Türkiye Öte yandan 20’si orta ve büyük ölçekli olmak üzere toplam 350 üretici firmanın bulunduğu Türkiye boya dalı, elektrostatik toz boya, ahşap boya-verniklerde Avrupa’nın önder tedarikçisi pozisyonunda.

Türk boya endüstrisinin 164 milyar dolarlık global boya pazarının hacimsel olarak yüzde 2’sini temsil ettiğini açıklayan BOSAD Lideri Baytaş, kesimin bu gücü ile Avrupa’da 5’inci sırada yer aldığını kaydetti.

Baytaş, Avrupa’nın birinci dört boya üreticisini sırasıyla; Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya olarak aktardı. Baytaş, bölüm hakkında şu bilgileri verdi: “Sektörde sayısı 20’ye yaklaşan orta ve büyük ölçekli işletme faaliyet göstermektedir. İç pazardaki boya tüketimi yaklaşık 2 milyar dolar kıymetinde.

Kişi başı boya tüketimi ise 11 kg’dır. Yapılan anketler sonucunda meskenlerinde boya yapanların yüzde 49’u boyayı kendisi ya da eşiyle birlikte yaparken, yüzde 51’i boya ustasına yaptırmış.

Doğrudan ve dolaylı istihdamla birlikte toplam 300 bin kişilik iş gücü yaratan bölüm; büyüyen sanayi ve yapı dalı, süratli kentleşme ve kentsel dönüşümün de olumlu tesirleri ile iç pazardaki tüketimi arttırmayı ve 3 milyar dolar ihracat yapmayı hedefliyor.”

İKMİB bilgilerine nazaran 200’e yakın ülkeye ihracat yapan bölümün en çok ihracat yaptığı ülkeler, Rusya Irak, Azerbaycan, Romanya, Bulgaristan, Özbekistan, İran, Mısır, Libya, Cezayir.

Büyük bir yatırımcı arayış içinde

Kenan Baytaş, Türkiye’nin jeopolitik pozisyonunun pahalı olması nedeniyle, ihracat ve memleketler arası kökenli yatırımlar için cazip ve kıymetli bir merkez pozisyonunda olduğunu söylerken, edinilen bilgilere nazaran ise, milletlerarası büyük bir üretici Türkiye’yi ihracat üssü yapmak için boya yatırımı fırsatları kolluyor. Bu yatırımın daha çok satın alma halinde gerçekleşmesi bekleniyor.

Sektörden göstergeler

-20’si orta ve büyük olmak üzere toplam 350 üretici firma bulunuyor

-200’e yakın ülkeye ihracat yapan bölümün 2023 ihracat maksadı 2 milyar dolar

-2022 yılında gerçekleşen ihracat 1.1 milyar dolar

-İnşaat boyaları pazarı 6.5 milyar TL

-İç pazarda boya tüketimi yaklaşık 2 milyar dolar

-Tonaj olarak pazarın toplam hacmi 950 bin ton civarında

-Boya sanayiinin tonaj olarak yüzde 60’ı inşaat, yüzde 40’ını sanayi boyaları oluşturuyor

-Değer bazında ise yüzde 40’ını inşaat, yüzde 60’ını sanayi boyaları oluşturuyor.