Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
Para Piyasası Ocak ayı meclis toplantısında bir konuşma yapan Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) İdare Şurası Lideri Nadir Yorgancılar, iş dünyasının krediye ulaşmadaki zorluklara değinerek, “Uzun bir vakittir kredilerde karşımıza üç husus çıkıyor.
Birincisi istediğin ölçüde kredi temin edilememektedir. İkincisi alınan kredi faizi, siyaset faizinin çok üstünde ve maliyetli olmaktadır. Üçüncüsü de kredinin vadesidir.
Kredi/mevduat oranına baktığımızda; 3 sene evvel yüzde120’lerde iken, bugün yüzde 88’lere geriledi. Sonuçta da, öz sermayesi yetersiz, teşvik kapsamında yatırımı olmayan ve ihracat yapamayan firmaların krediye ulaşmasındaki zorluklar, çarkların dönmesini güçleştirmektedir. Kredi kullanımındaki sınırlayıcı düzenlemeler ve mevzuat değişikliklerinden ötürü, ticari kredilere ulaşım her geçen gün zorlaşmaktadır” dedi.
Şartlar çok zorluyor Yurtdışı bankalara 50 bin doların üzerinde yapılan transferlerde, bankalara getirilen yükümlülük, firmaların işlerini geciktirdiğini kaydeden Yorgancılar kelamlarına şöyle devam etti: “Benzer halde, kredi karşılığında istenen fatura denetim yükümlülüğü de firmaların süreçlerini uzatıyor.
Orta uzunluk ve büyük firmaların ihracatı ithalatından yüzde 10 fazla değilse (Yani net ihracatçı değilse) bankalardan TL kredi kullanması yasak. İhracat taahhüdü yoksa kredi verilmek istenmiyor. Yatırım kredilerinde kâfi kaynak olmadığı için 5 yıllık dolar kredisine yüzde 12-13 üzere çok yüksek faiz isteniyor.
Merkez Bankası tarafından daima olarak yapılan değişiklikler, bilhassa maliyet açısından bankaları zorlarken, bankalar da ticari kredi vermekte isteksiz davranıyor. Örneğin, Merkez Bankası bankalarda toplam mevduatın yüzde 60’ın altında TL olması halinde komite fiyatını yüzde 17’ye artırınca, bu da mevduat faizlerini yüzde 27’lere çıkarttı. İBKB’ye yahut DAB’a bağlanan ihracat bedellerinin en az yüzde 40’ının ilgili bankaya satılması zaruriliği üzere uygulamalar da milletlerarası ticarette ödeme aracı döviz olan ihracatçımızı epeyce zorlamaktadır.”
Uygulamalar sürdürülebilir değil
Yorgancılar, gerçek bölümün kredi talebinin uygun vade, ölçü ve faiz seviyesinden karşılanmasını beklediklerini vurgulayarak, “Aksi halde, iktisat idaresinin iç talebi canlandırmaya yönelik olarak attığı adımlar, yerli üretimi değil, ithalatı besleyecektir” ikazında bulundu. Yorgancılar, “TL’nin döviz karşısında çok kıymetlenmesi de, eksik kıymetlenmesi de endüstrimize ve ekonomimize ziyan vermektedir.
Bu nedenle, para ve kur siyasetlerimizin TL’nin bedelini; ihracatı yahut ithalatı yapay/geçici olarak artırmasına neden olmayacak seviyede yani gerçekçi bedelde tutması gerekmektedir. Dolar/TL Eylül ayında 18.28, Aralık ayında 18,64 iken Ekim-Aralık devrinde TÜFE ortalama yüzde 2,67’dir. Aylardır devam eden dolar üzerindeki baskı, ihracatçıları sıkıntı durumda bırakmaktadır. 4 aylık oluşan enflasyon artışı hesabına nazaran; Dolar kurunun 20-21 TL civarında olması gerekmektedir” diye konuştu.
“2023’te belirsizlik çok fazla”
Davos’ta düzenlenen Dünya Ekonomik Formu’nun akabinde yapılan değerlendirmelere bakarak global iktisatta 2023 yılının tekrar volatilitesi yüksek, meçhullüğü çok fazla olan bir yıla işaret ettiğine vurgu yapan Yorgancılar, “ Seçime kadar olan Sayın Bakan Nurettin Nebati’ye de belirttiğimiz üzere “Evet, farkındayız ki kolay çıkış yolu yok.
Ancak, Ulu Lider Mustafa Kemal Atatürk’ün açtığı yolda, Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında birlikte, tek beden bir formda global iktisadın tüm zahmetlerini, akılcı siyasetlerle aşacağımıza, yeni bir heyecan ile ülkemizi hedeflenen düzeye getireceğimize yürekten inanıyorum” dedi.
